ომბუდსმენის არჩევა | რა შესაძლებლობა რჩება სხვა კანდიდატების დასახელებისთვის

პუბლიკა

საპარლამენტო პოლიტიკურმა ჯგუფმა, „მოქალაქეებმა“ პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი, პარლამენტის ვიცე-სპიკერი, ლევან იოსელიანი ომბუდსმენობის კანდიდატად ოფიციალურად წარადგინა. პარლამენტის ბიურომ მისი კანდიდატურის საკითხი განსახილველად ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტს გადასცა.

პარლამენტის სპიკერმა, შალვა პაპუაშვილმა განმარტა, რომ განსხვავებით ომბუდსმენის შესარჩევი პროცესის წინა პროცედურისგან, რომელიც თავმჯდომარის ბრძანებამ განსაზღვრა და ერთჯერადი იყო, პარლამენტი რეგლამენტით გათვალისწინებულ პროცედურას დაუბრუნდა.

„ფრაქციას, პოლიტიკურ ჯგუფს, პარლამენტის უფრაქციო 7 წევრს შეუძლია, დაასახელოს კანდიდატი და ამ კანდიდატის საკითხს განიხილავს ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტი და შემდეგ პლენარულ სხდომაზე სჭირდება 90-ზე მეტი ხმა.

ვადა, რამე ჩარჩო არ არსებობს. ჩვენ პირველი იანვრიდან ამ სისტემაზე ვართ და არ ვიცი, სხვას თუ აქვს სურვილი კანდიდატის დასახელებისა, შესაძლებელია“, – განაცხადა პაპუაშვილმა.

„ლელოს“ წევრმა დავით უსუფაშვილმა გამოთქვა ინიციატივა, რომ პოლიტიკური შეთანხმების საფუძველზე დათქვან კონკრეტული ვადა, რომლის შემდეგაც ჯგუფები კანდიდატებს აღარ წარადგენენ.

მისი თქმით, შეიძლება მოხდეს ისე, რომ ადრე დასახელებულმა კანდიდატებმა საკომიტეტო მოსმენები გაიარონ და პლენარულ სხდომაზე წარდგნენ, რომელიმე ჯგუფმა კი თავისი კანდიდატურა პლენარული სხდომის წინ დაასახელოს, რაც უხერხულობას შექმნის.

„იურიდიულად ვერცერთ მომენტში ვერ ვეტყვით უარს ვერავის [კანდიდატის წარდგენაზე]. ვთქვათ, გაიარა ორმა კაცმა კომიტეტის მოსმენა და მერე ვიღაცამ კიდევ წარადგინა პლენარულის წინ კანდიდატი, უკან დავუბრუნდებით საკითხს? ეს უხერხულობა რომ მოიხსნას, იქნებ პოლიტიკურად შევთანხმებულიყავით?“, – განაცხადა უსუფაშვილმა.

ოპოზიციონერი დეპუტატის ინიციატივას შალვა პაპუაშვილმა უარით უპასუხა.

მისი თქმით, პირველი იანვრიდან დღემდე „მოქალაქეების“ გარდა არცერთ პოლიტიკურ სუბიექტს არ გამოუყენებია კანდიდატის დასახელების შესაძლებლობა.

„2 თვე გავიდა, ვადა არ იყო დათქმული, მაგრამ ყველას ჰქონდა შესაძლებლობა. რამე ვადას ვერ დავაწესებთ, არ არსებობს ეს რეგლამენტში. კანდიდატი დასახელებულია, მოვუწოდებ ყველას, ვისაც უნდა დაასახელოს, ნებისმიერ დროს შეუძლია ეს. ამავე დროს მნიშვნელოვანია, საკითხიც მალე განვიხილოთ.

თეორიულად, კანდიდატი დასახელდება, განვიხილავთ, შეიძლება ვერ ავირჩიოთ. შემდეგ კიდევ დასახელდება და ასე შემდეგ. თუ ავირჩევთ, შემდეგ დასახელებას აზრიც არ ექნება. რამე ვადას ვერ დავაწესებთ. თუ კანდიდატი განიხილა კომიტეტმა და პლენარულ სხდომაზე აირჩიეს ის, ნიშნავს, რომ პარლამენტი ჩამოყალიბდა თავის აზრზე და სხვის დასახელებას აზრი არ აქვს, არჩევანი ისედაც გაკეთებული აქვს“, – თქვა მან.

უსუფაშვილის შეკითხვაზე, გულისხმობს თუ არა მის მიერ ნათქვამი „ნებისმიერი დრო“ პლენარულ სხდომაზე კენჭისყრის დაწყებამდე კანდიდატების დასახელების შესაძლებლობას, პაპუაშვილი ამბობს, რომ ასე არ არის. მისი თქმით, საკითხი პლენარულ სხდომაზე მას შემდეგ მოხვდება, რაც მას კომიტეტი განიხილავს.

„როდესაც საკითხი განიხილება კომიტეტზე და კომიტეტი წარმოადგენს ბიუროზე და მოხვდება პლენარული სხდომის დღის წესრიგში, განვიხილავთ დღის წესრიგის საკითხებს, მიუხედავად იმისა, რა სხვა ინიციატივებიც შეიძლება არსებობდეს. მაგალითად, კანონპროექტს თუ განიხილავს კომიტეტი და გვექნება პლენარულის დღის წესრიგში, ამ მომენტში ვინმეს რომ გაუჩნდეს ამავე კანონთან დაკავშირებით რაღაც ახალი იდეა, ჩვენ ხომ ვერ დავუცდით, სანამ მას განიხილავს კომიტეტი? პლენარულზე რაღაც გადაწყვეტილებას ვიღებთ ან არადა შემდეგ უბრუნდება საკითხი კომიტეტს, ასეთია ფორმა“, – განაცხადა მან.

დავით უსუფაშვილი შალვა პაპუაშვილის განმარტებებს არ დაეთანხმა და კიდევ ერთხელ გაუსვა ხაზი, რომ საჭიროა კანდიდატების დასახელების ვადა განისაზღვროს ან პლენარული სხდომის დღის წესრიგში საკითხის შეტანამდე ყველას ჰქონდეს კანდიდატის დასახელების უფლება.

„გუშინწინ ჩვენ რომ დაგვესახელებინა კანდიდატი, თქვენ მეუბნებით, რომ ჩაატარებდით ბიუროს სხდომას, გამოაცხადებდით, რომ კანდიდატი დასახელებულია, შეიკრიბება კომიტეტი, განიხილავს და წავედით კენჭისყრაზე. და სხვას არავის ამის საშუალება აღარ აქვს, რომ კანდიდატი დაასახელოს. ვადის შეწყვეტა დამოკიდებული ყოფილა იმაზე, თუ ჩვენ დავასახელებდით კანდიდატს? პლენარულამდე რომელი კანდიდატიც დასახელდება, კენჭისყრამდე სანამ მივა საქმე, კომიტეტმა ყველას უნდა მოუსმინოს. ჩვენ გვაქვს პროცედურები, დასახელებულ კანდიდატთა კენჭისყრის თაობაზე“, – განაცხადა მან.

უსუფაშვილის საპასუხოდ შალვა პაპუაშვილმა კიდევ ერთხელ განაცხადა, რომ არსებობს რეგლამენტით განსაზღვრული წესი.

„დაასახელეთ დღეს. პირობას გაძლევთ, ხვალ ჩავატარებ ბიუროს… ეს ხომ არ არის შაირის საკითხი? სერიოზულად შეხედეთ. ომბუდსმენის არჩევა 12 პუნქტიდან ერთ-ერთია და გახსოვთ, რამდენად სერიოზულად მიუდგა ყველა… კვალიფიციური უმრავლესობა [90+ დეპუტატის ხმა], რომ პრობლემაა ამ ქვეყნის, რომ ასეთი ჩანაწერები გვაქვს კანონში. მე მგონი, პრაქტიკამ დაამტკიცა, ეს არის ცუდი სისტემა და მომავალში ალბათ ეს კანონმდებლებისთვის დიდი გაკვეთილი არის, როცა კვალიფიციური უმრავლესობის შემოთავაზება იქნება, ასეთი შეცდომა აღარ დავუშვათ. სწორედ ამიტომაც არის სურვილი, თუკი არის ინიციატივა, ეს იყოს განხილული, კომიტეტს მიეცეს შესაძლებლობა, მალე იმსჯელოს ამაზე. დაასახელებთ დღეს? ხვალ ჩავატარებ ბიუროს და თქვენს კანდიდატსაც განიხილავს კომიტეტი. ხვალ თუ დაასახელებთ, ზეგ არ ჩავატარებ. სერიოზულად ხომ უნდა მიუდგეთ? თუ  ლატარიის პრინციპით უნდა შეარჩიოთ კანდიდატი, არ ვიცი და თუ ვინმე გყავთ აზრში, დაასახელეთ, შეგიწყობთ ამაში ხელს“, – განაცხადა პაპუაშვილმა.