“წმიდა არს დედაჩემი საგიჟეთში! წმიდა არს საქსაფონი მგმინავი! წმიდა არს აპოკალიპსისი! წმიდა არს სიმარტოვე ცათამჯენთა და ქვაფენილთა! წმიდაა მილიონობით ცარიელი კაფეტერიები! წმიდა არს ცრემლის ფარული მდინარეები ქუჩებ-ქვეშ!
(ალლენ გინზბერგ, ღმუილი, თარგმანი ზვიად გამსახურდიასი)
თუ ამ ჩანაწერს კითხულობთ ე.ი. სახლში ხართ გამოკეტილი და გულდამძიმებული გასცქერით დაცარიელებულ ქალაქს. შეიძლება სახლში დარჩენის ფუფუნება არც გაქვთ და დგახართ დახლს მიღმა, მგზავრობთ მეტროთი ან ავტობუსით და უცნობთა სუნთქვის მცირე ცვლილებებსაც კი აყურადებთ. უცნაური დრო დაგვიდგა: პილიგრიმები კარანტინში ექცევიან, მოხუცებული არნოლდ შვარცნეგერი, ტერმინატორის მაისურში, ჩოჩორთან და პონისთან ერთად თვითიზოლაციაშია და ხანშიშესულ ხალხს მოუწოდებს, გარეთ გასვლისგან თავი შეიკავონ.
მე და ჩემი ორი წლის შვილი პარკში ვსეირნობთ. გუშინ წინ ჩვენს გარდა მხოლოდ ერთი, მოხუცი დალმატინელი დასუნსულებდა. ხეები ლამისაა აფეთქებულიყვნენ, ჩიტები გაგიჟებულები ჭიკჭიკებდნენ, მაგრამ პარკი თითქმის უკაცრიელი იყო. ახლა თოვლის გამო კანტი-კუნტად გამოჩნდნენ ადამიანები, იმ იმედით რომ თოვლი ჰაერს გაწმენდდა.
ჩემი შვილი ხელში აყვანას მთხოვს. გუშინწინ გაჭყლეტილი ლოკოკინა ნახა და მესამე დღეა მის ამბავს კითხულობს: რატომ იწვა კიბეზე? რა დაემართა? ვინ დაადგა ფეხი? რას ნიშნავს შემთხვევით დაადგა? სად იცხოვრებს? ხომ არ სცივა ამ თოვლში? ყვავილების სუნი ხომ არ ასდის? ჩვენთან თუ მოვა სტუმრად? რას ნიშნავს წავიდა? სად წავიდა?
მეც რაღაც მსგავსი კითხვები მიტრიალებს თავში, ოღონდ ამ კითხვებს ხმამაღლა არ ვსვამ, გულში ვიხვევ. ლოკოკინა ხან მე თვითონ ვარ, ხან ჩემი ახლობლები და უცხო ადამიანები, ჯერ კიდევ რომ ექვემდებარებიან თვლას, თვლით მსხვერპლად ქცევას. სახლში ვბრუნებდებით, მე იმ გადაწყვეტილებით, რომ დროებით მაინც აღარ ვნახავ ახალ ამბებს და თავაუღებლად ვიმუშავებ და ჩემი შვილი ქვით, რომელიც მისი აზრით კატლეტია.
ორ საათში საინფორმაციო მარხვას ვარღვევ, გული არ მიძლებს. წამით. მხოლოდ სათაურებს ვუყურებ. ფრენები გადაიდო. საზღვრები ჩაიკეტა. სადღაც კომენდანტის საათია. “ანგელოზთან ერთად თავქვედაშვებული სად დავიწყებთ ტირილს?”
რამდენიმე წიგნს ვპოულობ პანდემიაზე: პანდემიური საუკუნე, როგორ დავიცვათ თავი, როგორ გადავრჩეთ, როგორ გავუმკლავდეთ სტრესს და სნეულება, როგორც მეტაფორა. ყველას ვათვალიერებ, მაგრამ ვერცერთის შესავალს წერილს ვერ ვცდები. ვაშტერდები ერთ-ერთი წიგნის ილუსტრაციას. 1919 წლის ფოტოა. ორ გამხდარ, შეწუხებულ, თავდახრილ, პირბადიან მედდას უჭრავს საკაცე, რომელზეც გალეული კაცი წევს.
რატომღაც მახსენდება განცდები რუსეთ-საქართველოს ომის დროს. არეული გორი, დამფრთხალი ხალხი, დაბომბვა, ფორმიანები, უფორმოები, დამალვა სადარბაზოში და ერთ-ერთი ბინის შეღებული კარი. კართან ჩანთები და გასაქცევად მომზადებული ოჯახი.
ახლა რა ხდება? სად გავრბივართ? ვის ვემალებით? ვირუსს არა აქვს მიზანი. არც წინასაწარ დაწყობილი გეგმები და სტრატეგია. არავის სჯის და არავის უმიზნებს. მოდის შეუმჩნევლად და ადანიანთა ქრობის ტემპებს აჩქარებს. თუმცა ჯერ ვითვლით. რა მოხდება როცა თვლა აგვერევა. უარესი, როცა მივხვდებით, რომ თვლას აზრი აღარ აქვს.
ანტონენ არტო ერთ წერილში თეატრს ადარებს შავ ჭირს, ეს შედარება უფრო მეტად სურვილია, ხედვა თუ როგორი თეატრი სურს მას. ამბობს, რომ თეატრს, ისევე როგორც შავ ჭირს, შეუძლია ჩვენში დაფარულის გაფურჩქვნა, არსებულის და არარსებულის გველებივით ჩახლართვა, შესაძლებელისა და შეუძლებელის ერთმანეთში ჩაწვნა ინტერნეტის სადენებივით, მიძინებული გრძნობების გამოღვიძება, სოციალური კრახის თუ ორგანული ქაოსის ჩვენება – ანუ ის ყველაფერი, რასაც ახლა ახალი კორონა გაითამაშებს ჩვენს წინ.
არტო უფრო შორსაც მიდიოდა და ამტკიცებდა, რომ ღმერთი საერთოდ შეიძლება მიკრობია, ვირუსი, სიცოცხლის არაუჯრედული ფორმა, რომელიც ვრცელდება ჰაერწვეთოვანი გზით. და მართლაც ხომ არ თვლემს ღმერთი ლიფტის ღილაკებზე, ავტობუსის მოსაჭიდებლებზე, აფთიაქების გლუვ და პრიალა სახელურებზე… ხომ არ გამოგვკეტავს სახლში, ხომ არ დაგვამშევს, ხომ არ დაგვტოვებს მარტო საკუთარ თავთან, ხომ არ დაგვაფიქრებს სიკვდილზე და ხომ არ განგვაცდევინებს იმას, რასაც აქამდე თვალს ვერ ვუსწორებდით.
“ათოვს მთელ დედამიწას, როგორც მოახლოება აღსასრულის ჟამის. წყნარად ათოვთ ცოცხალთაც და მიცვალებულთაც”.
