უკრაინული დღეები - 25 მაისი

პუბლიკა

 25 მაისი

დღეს ჩემთვის განსაკუთრებული დღეა: – ჩემი ორი უახლოესი ბავშვობის ძმაკაცისგიორგი პატაშურის და ანრი კოჭლამაზაშვილის დაბადების დღეგიორგის დედა და დედაჩემი, ბავშვობის მეგობრები იყვნენ და ჩვენც პირდაპირი მნიშვნელობით აკვნიდან ვიცნობთ ერთმანეთს. ანრი, ჩემი ბიჭის სანდრიკას ნათლიაა და ყველა იმ შარის და თავგადასავლების თანამონაწილე, რაც კი ცხოვრებაში გადამხდენია ფათერაკებიან 90-იან წლებში და მერეცსწორედ ანრი გადმომყვა 1999 წელს ოქტომბერში, აფხაზეთში, „ტყის ძმებთან“, გალში პირველი რეიდის დროს. ანრიაცარიელ საფერფლეშიმომხდარი ამბების მთავარი გმირი და კიდევ სხვა მოთხრობებში და ჩანაწერებშიც გამოჩნდება ხოლმეჩემი ძმაა და სიცოცხლის ბოლომდე ეგრე იქნება!.. 

გიორგი პატაშური 18 წლისა მოხალისედ წავიდა, უკვე წაგებულ აფხაზეთის ომში, კოდორის ხეობას იცავდა და სანამ იქ იყო, იქაურ სვანებთან ერთად დაიცვა და შეინარჩუნა კიდევაც, ნახევრად მითოლოგიური კოდორის ხეობა, რომელსაც ადგილობრივი სვანები დღემდე დალის ხეობას (დალიმითოლოგიური სვანური ქალღმერთი, ნადირთ მფარველი, დაახლოებით აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში გავრცელებული ალის მსგავსიიხ. შიო არაგვისპირელისქაჯანა“ „ალიდა ა..) უწოდებენ!..

ერთერთი ოპერაციის დროს ნაღმზე შედგა, ახლომახლო პროფესიონალი გამნაღმველი არ იყო და უზარმაზარი ქვა მოათრიეს და ექვსი საათი მილიმეტრმილიმეტრ აცურებდნენ, ასე გოჯგოჯობით, რომ სიმძიმის ბალანსი შეენარჩუნებინათ და გიორგი ნაღმიდან მოეხსნათუკვე ჩამოსულს ვკითხე: – „გიგუშ, რა იგრძენი ნაღმზე რომ დადექიმეთქი…“. და უცებ ამხელა კინგკონგს უცნაურად საბრალო სახე გაუხდა და: – „მოვიწყინეო“ – ეგრევე მითხრამაშინ სასწაულად გადარჩა, მაგრამ იქვე, კოდორში, მაინც დაიჭრა და კონტუზიაც დაემართა უკვე სხვა ბრძოლებში. სულ რაღაც 18 წლისა უკვე ვეტერანი იყოთუმცა ვეტერანის წოდებას მაინც არ მისცეს: – „ოფიციალურად კოდორის ხეობაში საბრძოლო მოქმედებები არ მიმდინარეობდაო…“. ეს შტაბის ვირთხებიეგ არაფერი, ჯანში შეიკეთონ თავისიწოდებები“. ჩვენ ხომ ვიცით და თავისი საბრძოლო იარებიც ხომ თან დააქვს 

მთელი ცხოვრება ისე გამოვიარეთ, რომ არცერთხელ ჩხუბში არ წაგვიყვანია. აზრი არ ჰქონდა, მაშინ ჩვენ დავრჩებოდით უსაქმოდ, მოსიარულე აკრძალული იარაღია რა, კასეტური ბომბების პონტში!.. ვინც იცნობს, ან ჩემს პრეზენტაციაზე უნახავს მაინც, მიხვდება, რასაც ვამბობასე 11 წლამდე წრიპა იყო, კეთილი და უმწეო, მერე ერთ მშვენიერ ზაფხულსაც ეტყობა მობეზრდა ჩვენი მუჯლუგუნების ატანა, კარატეში დაიწყო ვარჯიში და იმის მერე ახლოსაც არ გავკარებივართრას გავეკარები შავი ქამრის, პირველი დანის თუ რაღაც ეგეთის მფლობელია, თან ამხელა მონსტრისახე კი ისევ ისეთი კეთილი და საწყალი დარჩა. სწორედ გიორგია ავტორია ფრაზისა, რომელიც ერთ სუფრაზე გვითხრა და ჩემსთვალდაკარგული ყივჩაღის ჩანაწერებისერთერთ თავს წავუმძღვარე: – „მოდით ხოლმე, ძმებო, ნუ დამივიწყებთ, მესტუმრეთ, ჭიქა ავწიოთ, პური გავტეხოთ და ეს წუთისოფელი აბუჩად ავიგდოთო…“. მართლა გენიალურიაგიორგიც ძმაა და სიკვდილამდე ეგრე იქნება და სიკვდილის მერეცერთი ბრიგადა ვართ რა, ეს სამნი და კიდევ რამდენიმე ჯეელიყველანი ტოლები ვართ, 1974 წელს დაბადებულები, ესენი უკვე 48 წლისანი გახდნენ (ვინ იფიქრებდა რომ ამდენ ხანს გავძლებდით, 21 წლისებს, უკვე სამი ომი გვქონდა წაგებული და სერიოზულად ვფიქრობდით რომ ძალიან, ზედმეტადაც დიდხანს ვიცოცხლეთ, არადა ლაწირაკები ტოო), მე კი 6 ოქტომბრამდე, მათზე უმცროსი ვიქნები 47 წლისრა თქმა უნდა, აქედან, კიევიდან დავურეკე და მივულოცეთავიდან ცოტა შეშფოთებული მელაპარაკებოდა, თავისი კლასიკური მოწყენილი სიფათით: – „სად წახვედი, თავს გაუფრთხილდი მანდ არ იგიჟო, ეგ უკრაინა, ჩვენი თბილისი და კავკასიის უღელტეხილები არ გეგონოსო“… მერე რომ დაინახა, ყოჩაღად იყავი, თვითონაც მოხასიათდა: – „ნუ გეშინია აქ არ დავიბრიდებით, მაგრამ შენ გირჩევნია აქედანვე იარაღი დაიმარაგო, თორემ ღმერთმა არა ქნას, აქ თუ ვერ დავიმაგრეთ ეს ბოზის დაზრდილი რუსები, მანდაც მოგვადგებიან და მოგვიწევს, ამ სიბერეში, უმთვარო და უვარსკვლავო ღამეებში თბილისის ქუჩებში მგლებივით ძუნძული, ავტომატით ხელში, ამ ვანიების ჩასახოცად მეთქი…“. „ნუ გეშინია თხილამურებისგან ისეთ მშვილდისრებს ვაკეთებ თუნუქსა ხვრეტს ას ნაბიჯში, არც ხმა აქვს და არც არაფერი, ზედგამოჭრილია ჩვენი ამბებისთვისო…“, სერიოზულად მეუბნება, კი არ ღადაობსაესეთიიდეინიარანორმალურია ღრმა ბავშვობიდან, ასხია ტოო, აი დახუნძლულია…. აქისკანდერებსგვაღუნავენ თავზე, კასპიის ზღვიდან გვესვრიან, 5 000 კილომეტრიდან, ეს კიდევ მშვილდისარს 100 მეტრში თუნუქს ვახვრეტინებოარადა, ახვრეტინებსერთი ორი ჭიქაც თუ დალია, ხო იქ არი, იახსართან, კოპალასთან, გაც და გაილთან, არმაზთან და დიდ დედასთან (ეს დიდი დედა მგონი თვითონ მოიგონა თუ აღმოაჩინა)…

ანრის ვერ დავუკავშირდიგაბუტულია მგონი, არ მელაპარაკებამიაჩნია, რომ არასწორ მხარეს ვომობ – „ლიბერასტებისმხარეს დაერთმორწმუნე რუსეთსვებრძვიიმდენი მაგათი არაერთმორწმუნედედებისუ გააფრინა!.. არადა, აქამდე ისე მოვედით, რომ ჩემი და მაგის ხასიათის მიუხედავად, ერთადერთი ძმაკაცია, ვისთანაც არასდროს, სიცოცხლეში არ მიჩხუბია, ყველასთან ვარ ნაჩხუბარი, ხელითაც კი, მაგის გარდა და ახლა, აი ამ ნიადაგზე ვხოცავთ ერთმანეთს. მინდა ხოლმე, რომ მოვკლა. ვეუბნები: – „რალიბერასტებიბიჭო, ამხელა მონსტრი გვყავს მოსაშორებელი, ამოგვაგდო ამ დედააფეთქებულმა, 222 წელია გადაგვიარა თავზე, დაღუპულები ვართ, თუ სამუდამოდ არ მოვიშორეთ…“. „არა, გინდა თუ არა, ესლიბერასტებიარანაკლები საფრთხეა, თუ მეტი არაო…“. „გაგიჟდი?..“ – ვეუბნები, – აბა აფხაზეთში რომ დამყვებოდი, ვის დასახოცად დამყვებოდი, რუსებისა ხო?… ახლა რალიბერასტებიაგიტყდა, მოგცლია ტო?… რაში გაინტერესებს, გინდა პრაიდი მოაწყონ, გინდა სპორტულ სიარულში შეეჯიბრონ ერთმანეთს, რა ჩვენი საქმეა, ვინ გვეკითხება, ჩვენი პრობლემა რატოა?.. „არაო…“ შემჯდარია ქიზიყურად დიდ ნაცარა ვირზე, ვერაფერს ვერ გააგებინებ 

არადა, ჩვენს ცხონებულ ვაჟა გიგაშვილზე ძველი ბიჭი და უბედურის ერთი, ბევრი არ იყო მწერლობაშიც კი არა ისედაცეგ და მაგისი ძმაკაცი, გურამ რჩეულიშვილი, ლამის ოფიციალურად ბანდიტობდნენ და ამავე დროს მშვენივრად ძმაკაცობდა სერგეი ფარაჯანოვთანვახტანგ ჭაბუკიანი საერთოდ მთაწმინდაზე წევსამან კიდევ მოიგონა რაღა საქმეთან ეს აიჩემა ამ ბოლო დროს: – „მე ხომ ვფიქრობ, მე ხომ ვაზროვნებ…“, გააჩხმახა საქმე. თან ყველა უბედურებასთან ერთად, ბავშვობიდან ყველაფერს კითხულობს ეს ოხერი, ესეც ჩვენი დროის ქუჩის მოდა იყო, თან უნდა გეკითხა და ეგ საერთოდ ისეთი ამბავი იყო, თანატჩაიანნიდა თან განათლებულიუმაღლესი პილოტაჟად ითვლებოდა რადა ამ კითხვისგან უარესად გარეკა დონ კიხოტივით და ებრძვის ახლა ქარის წისქვილებს და კუდიანებსრას ფიქრობ, რას აზროვნებ შეჩემა, რატი ქართველიშვილი ხარ?.. რა ჩვენი საქმეა ფიქრი და აზროვნება, ჩვენი საქმეამოქმედება და საქციელი: – „იაგუარ ნე დუმაეტ, ონ პროსტა ზნაეტ!..“, მომინდომა რა აქ, იოანე პეტრიწი, შოპენჰაუერი, ჰაიდეგერი და მამარდაშვილივურეკავ ამასაც რომ მივულოცო და არ იღებსარადა, მარიამმა მითხრა, სანდროს დღეში ორჯერ ურეკავს დილასაღამოსოაჰა, ესე იგი მე არ მელაპარაკება, რამეთუეშმაკელთა მხარესა ვარდავცბი…“ თან გულიც არ უთმენს და თავისი ნათლულისგან იგებს ჩემს ამბებსღვთის წყალობით, თუ დაბრუნება მეღირსა, მაგას ვაჩვენებლიბერასტებსდაეშმაკეულთრო ვჟეჟავ კარგად!.. უნ ჩავანგრიო ძველი ბოგირივით და მერე ნახავს ვინცბისდა ვინ ფიქრობს და აზროვნებსარ გააჭირა საქმე?.. ყველა მე უნდა ჩამაგიჟდეს ხელში, ტო?… 

საერთოდ უკვე ძალიან მომენატრა ყველა, ოჯახი: – მარიამი, ფეფო, სანდრიკა, ძმებიერეკლე და ლექსოძმაკაცები, დაქალებიყველა!.. დავბერდი ეტყობა, სენტიმენტები შემომაწვაროცა მირეკავენ კი ვცდილობ, არაფერი შემემჩნეს და რაც ძალი და ღონე მაქვს ვტრაბახობრა, რა და ეგ საქმე კი გამომდისტრაბახივერ წავართმევ საკუთარ თავს და ეგრე გავდივარ იოლასყველაზე ხშირად ქართლოსა და სოსო თეთრაულები მირეკავენ, რეზიკო თაბუკაშვილირეზო საერთოდ ჩვენთან ერთად აპირებდა წამოსვლას, ეგეც ხომ ნაომარია, ბოლო გამოვიდა სოხუმიდან, მაგრამ მე და გოგა უკვე ერთი თვეა ვჩალიჩობდით აქ წამოსვლაზე. უკვე ბილეთებიც ავიღეთ და რევაზამ უბრალოდ ვეღარ მოასწრო დალაგება, თუმცა ძალიან ეცადაახლაც, როცა გვირეკავს, მასაც აშკარად ეტყობა მღელვარება, თან ცდილობს არაფერი შეიმჩნიოსგოგიტა ნაბიაშვილიც კაი შეშინებული რეკავდა თავიდან, მაგრამ რომ დაინახა ერთი დღე, ორი დღე, ერთი კვირა, ორი კვირა და მაინცდამაინც არ ჩავწყდით, დაგვიკიდა და თავის კახურ საქმეებს მიუბრუნდამაგრად გვგულშემატკივრობენ გოგოებიც: – თამარ ცაგარეიშვილი, ნატალია ტროხიმი, დოდო გუგეშაშვილი,საბინა კალიბატაიტე, თეონა დოლენჯაშვილი, ინგა ჩახვაშვილი, ია ანთაძე, ანუკი იმნაიშვილი, მარიამ მანჯგალაძე, ადა ნემსაძე, ბელა წიფურია, ლიკა კევლიშვილი და ყველას ქუდს ვუხდი აქედან და უღრმეს მადლობას მოვახსენებ: – ძალიან მიყვარხართ და ძალიან ბედნიერი ვარ რომ ასეთი მეგობრები მყავხართამისთვის ნამდვილად ღირს დაბადებაც, სიცოცხლეც, წერაც, ბრძოლაც, ომიც და სიკვდილიც

მოკლედ გიორგი და ანრი, გილოცავთ დაბადების დღეს და რომ დავბრუნდები ადგილზე დაგელაპარაკებით და მოგთხოვთ, ძმაოახლა კი უკრაინის ამბებს დავუბრუნდეთ

25 მაისს აზოვსტალიდან ბატალიონაზოვისბოლო ჯგუფიც გამოვიდა, რომლებმაც 17 ივნისს რუსეთთან ჩაბარებაზე უარი განაცხადესერთი მხრივ, გული მისკდება, რუსების ხელში რომ აღმოჩნდნენ, მეორეს მხრივ, ძალიან მიხარია, რომ ცოცხლები გადარჩნენ და არავინ გაბედოს ჩემთან და იმის განსჯას არ მოჰყვესროგორ ჩაბარდნენ და რატომ ვერ გაძლეს, თორემ მე თვითონ ჩავიბარებ იმათ და ვაჩვენებ რუსეთის არმიის კი არა, ჩემი გაძლებაც რომ ძალიან ძნელიაროგორ მოხვდნენ ასე ალყაში და რატომ ვერ მოხერხდა ამ ალყის გარღვევა, აფხაზეთის ომისა და სოხუმის დაცემის არ იყოს, ომის დამთავრების შემდეგ, ალბათ ამასაც სპეციალური და საფუძვლიანი გამოკვლევა და გამოძიება დასჭირდებამხოლოდ ის მიკეთებს და მიქართულებს ცოტა გულს, როგორც ცხინვალში ამბობენრომ ძალიან ღირსეულად, თავაწეულები და მშვიდები გამოდიან გოგოიან ბიჭიანად, შიშის, ეჭვის ან შეშფოთების ნასახი არ ეტყობათიციან, რაც გააკეთეს და რომ ეს გმირობა მათ შთამომავლებს გაჰყვება საამაყოდ, სახსოვრად და მოსაგონებლად მეორედ მოსვლამდე

დღის ბოლოს დაუნდობლად დაბომბეს ჩვენი ზაპოროჟიე, სადაც 19 მაისს ვიყავით და კრივოი როგიგანუწყვეტლივ და ძალიან ინტენსიურად იბომბება ხარკოვისუმის დამაკავშირებელი ტრასა, რის შედეგადაც საარტილერიო და სარაკეტო ცეცხლის ქვეშ მოჰყვა უკრაინული სამხედრო ტექნიკა და შეფერხდა მათი წინსვლაარსებობს ცნობები, რომ პუტინის პირადი ბრძანებით, ზოპოროჟიეს ოლქი და ხერსონში უკვე დაიწყეს რუსული პასპორტების დარიგებაადრეც მოგახსენეთ, რომ რუსეთი ოკუპაციისა და ანექსიის მეთოდების მრავალფეროვნებით თავს მაინცდამაინც არ იწუხებსზუსტად ასევე მიმდინარეობდა ცხინვალსა და აფხაზეთში რუსული პასპორტების დარიგება, ოკუპაციამდეც და ოკუპაციის შემდეგაც. ახლა კი უკრაინის ოკუპირებული და ანექსირებული ტერიტორიებისცხინვალიზაციამიმდინარეობს….. უკრაინაში, ხერსონში, ყირიმში, მარიუპოლში და დონეცკში, ცხინვალი და აფხაზეთი მეორდება

პირველი ნაწილი

მეორე ნაწილი

მესამე ნაწილი

მეოთხე ნაწილი

მეხუთე ნაწილი

მეექვსე ნაწილი

მეშვიდე ნაწილი

მერვე ნაწილი

მეცხრე ნაწილი

მეათე ნაწილი

მეთერთმეტე ნაწილი

მეთორმეტე ნაწილი