დიპლომატები უჰანში კორონავირუსების სარისკო კვლევაზე ვაშინგტონს 2018 წელს აფრთხილებდნენ - The Washington Post

პუბლიკა

უჰანის ლაბორატორიაში ღამურებზე ცდებს უსაფრთხოების წესების დარღვევით ატარებდნენ, რის შესახებაც ამერიკელი დიპლომატები ვაშინგტონს 2018 წელს აფრთხილებდნენ. ამის შესახებ The Washington Post-ის ეროვნული უსაფრთხოებისა და საერთაშორისო პოლიტიკის მიმომხილველი ჯოშ როჯინი წერს. ჟურნალისტის მიხედვით, მას ხელში ჩაუვარდა დიპლომატიური ტელეგრამები, რომლებშიც უჰანის ლაბორატორიაში უსაფრთხოების რისკზეა საუბარი.

The Washington Post-ზე გამოქვეყნებულ სტატიაში, როჯინი წერს, რომ ახალი კორონავირუსის გავრცელებამდე ორი წლით ადრე აშშ-ის საელჩოს წარმომადგენლები უჰანის კვლევით ცენტრს არაერთხელ სტუმრობდნენ და შემდეგ ვაშინგტონს აცნობეს, რომ ლაბორატორიაში ღამურებში გავრცელებულ კორონავირუსებზე სარისკო კვლევა მიმდინარეობდა.

უჰანის ვირუსოლოგიის ინსტიტუტში საელჩოს მეცნიერების მივლინება, ამერიკელი ჟურნალისტის მიხედვით, უჩვეულო საქციელი იყო. უჰანის ეს ინსტიტუტი ჩინეთის პირველი ლაბორატორიაა, რომელმაც ბიოკვლევების საერთაშორისო უსაფრთხოების უმაღლეს სტანდარტს მიაღწია. საელჩოს სამეცნიერო დიპლომატებმა კი ორი „სენსიტიური“, მაგრამ არა საიდუმლო ტელეგრამა გაგზავნეს ვაშინგტონში. ტელეგრამაში ისინი უჰანის ვირუსოლოგიის ინსტიტუტში უსაფრთხოებისა და მართვის სისუსტეზე საუბრობენ, მეცნიერები მეტ ყურადღებასა და დახმარებას მოითხოვენ.

„პირველი ტელეგრამა, რომელიც მე ჩამივარდა ხელში, ღამურებში კორონავირუსებსა და ადამიანებზე მათი შესაძლო გადადების კვლევებსაც ეხება. ტელეგრამა გვაფრთხილებს, რომ ლაბორატორიის ეს კვლევები SARS-ის მსგავსი ახალი ვირუსის გავრცელების რისკს ატარებს“, – წერს ჯოშ როჯინი.

ტელეგრამაში დიპლომატები წერდნენ, რომ უჰანის ვირუსოლოგიის ინსტიტუტის ლაბორატორიის თანამშრომლებთან ურთიერთობის შემდეგ დაასკვნეს, რომ ახალ ლაბორატორიას სათანადოდ გაწვრთნილი ტექნიკოსებისა და მკვლევრების სერიოზული დეფიციტი აქვს და საჭიროა შესაბამისი სპეციალისტები გადადების ასეთი მაღალი რისკის მქონე ლაბორატორიის სამართავად.

ლაბორატორიაში ჩინელებთან ერთად მუშაობდნენ ამერიკელი სპეციალისტებიც, თუმცა, როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ჩინელები თავადვე აშშ-გან მეტ დახმარებას მოითხოვდნენ.

ტელეგრამაში ასევე საუბარია იმაზე, რომ მეცნიერები მომავალში SARS-ის მსგავსი ვირუსების გავრცლების თავიდან ასაცილებლად ატარებდნენ კვლევებს. სწორედ ამის გამო იკვლევდნენ ღამურებში კორონავირუსებს და მათგან ადამიანის შესაძლო ინფიცირებას, კვლევები აჩვენებს, რომ არაერთ კორონავირუსს აქვს ადამიანებში გავრცელების პოტენციალი.

The Washington Post-ის სტატიაში ნათქვამია, რომ არ არსებობს იმის მტკიცებულება, თითქოს ვირუსი სპეციალურად შექმნეს. მეცნიერთა უმეტესობა თანხმდება, რომ კორონავირუსი ზოონოზურია და ცხოველებისგან მოდის. ტელეგრამები უპირობო მტკიცებულებად ვერ მიიჩნევა იმ მოსაზრების დასამტკიცებლად, რომ კორონავირუსმა შემთხვევით, მაგრამ სწორედ უჰანის ლაბორატორიიდან გაჟონა, თუმცა ზოგიერთი მკვლევარი და თეთრი სახლის ადმინისტრაციის წარმომადგენელი უსაფრთხოების რისკებთან დაკავშირებულ შეშფოთებას იზიარებს.

„ტელეგრამა გვეუბნება, რომ საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისთვის ხანგრძლივი შეშფოთების საგანი იყო ლაბორატორიაში მიმდინარე კვლევები, თუკი უსაფრთხოების წესებს სათანადოდ არ დაიცავდნენ“, – ამბობს სიაო ქიანგი, ბერკლიში, კალიფორნიის უნივერსიტეტის მკვლევარი.