ადამიანის უფლებები
რა სჭირდება ბიოფსიქოსამედიცინო მიდგომის დანერგვას ჯანდაცვის სისტემაში - ეს მხოლოდ კონცეპტუალური საკითხია, თუ მას თან უნდა ახლდეს რესურსების ახლებური გადანაწილება როგორც ადამიანური, ისე ფინანსური. ამ საკითხზე საუბრისას უჩა ვახანია ამბობს, რომ ბიოფსიქოსოციალური მიდგომის დანერგვას სჭირდება არამხოლოდ სისტემის კონცეპტუალური გადახედვა, არამედ შესაბამისი ცვლილებების განხორციელება - რაც თავისთავად გულისხმობს სხვადასხვა პროფესიის განვითარებას და არა მხოლოდ ამას.
რამდენიმე წელია ქვეყანაში სათემო ჯგუფებისა და პროფესიული წრეების ადვოკატირების შედეგად ფსიქიკური ჯანმრთელობის ზრუნვის სფერო შეიცვალა და გაჩნდა ისეთი მნიშვნელოვანი რგოლები და ცნებები, როგორიცაა – მულტიდისიციპლინურ მიდგომაზე დაფუძნებული ზრუნვა და მობილური ჯგუფები – სერვისი, რომელიც ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე პირებთან სახლში მიდის და ადგილზე უწევს საჭირო მომსახურებას.
ჭიათურაში „ჯორჯიან მანგანეზის“ ქვეკონტრაქტორმა კომპანია „შუქრუთი +-მა“ ორი თანამშრომელი სამსახურიდან გაათავისუფლა - საბაგირო გზის მკვებავის მემანქანე ნოდარ ტეფნაძე და სატვირთო საბაგირო გზის სამთო ოსტატი თორნიკე ნოზაძე. როგორც ისინი ამბობენ, გათავისუფლების რეალური მიზეზი არასათანადო შრომის პირობებზე გამოთქმული პროტესტი იყო.
რა მოხდება, ერთ დღესაც რომ ძიძები სამსახურში ვერ ან არ გამოცხადდნენ? - ძიძების შრომის მნიშვნელობის გასააზრებლად ალბათ პირველ რიგში ეს კითხვა უნდა დაისვას. იურისტმა ლელა გვიშიანმა სწორედ ეს ჰკითხა შრომით უფლებებზე სამსჯელოდ შეკრებილ ძიძებს:
„ენით აღუწერელია ბოროტებისა და ძალადობის ის დონე უკრაინელი ხალხის მიმართ, რომელიც ჩვენ მიერ აღრიცხულ საქმეებში ჩანს… გაუპატიურება, მკვლელობა და სხვა ძალადობრივი აქტები, რომლებიც რუსმა სამხედროებმა ჩაიდინეს, გამოძიებული უნდა იქნას ომის დანაშაულის მუხლით“, - თქვა HRW-ის წარმომადგენელმა ჰიუ უილიამსონმა.
ისედაც მძიმე ეკონომიკურ მდგომარეობაში მყოფი სოციალური აგენტები პანდემიის დროს კიდევ უფრო დიდი გამოწვევის წინაშე აღმოჩდნენ. საქმე ისაა, რომ კორონავირუსის გამო სოციალური მომსახურების სააგენტოს ინიციატივით აღარ ხდება ოჯახების გადამოწმება, სოცაგენტები მარტის თვიდან მხოლოდ იმ ოჯახებს ამოწმებენ, ვინც ამას თავად მოითხოვს.
15 წლის ლუკა სირაძის გარდაცვალების შემდეგ მედიაში კვლავ აქტუალური გახდა გახმაურებული „ყინწვისის საქმე“ და მასში მონაწილე პირების პასუხისმგებლობის საკითხი. „ყინწვისის საქმის“ ყოფილი პოლიტპატიმრები ძალადობასა და ზეწოლაში ორ პროკურორს ადანაშაულებდნენ - პროკოფი ჭანკოტაძესა და დავით ხიზანაიძეს.
2018 წლის ივნისში თბილისის მეტრო მემანქანეების გაფიცვის მიზეზით პირველად გაჩერდა. გაფიცვას, რომლის მთავარი მოთხოვნაც ხელფასის 45%-ით გაზრდა იყო, სათავეში ედგა დამოუკიდებელი პროფკავშირი „ერთობა 2013“. გაფიცვას ბევრი წინააღმდეგობა შეხვდა: სასამართლოს ორი განჩინება, სოციალურ ქსელებში ვირუსულად გავრცელებული დეზინფორმაცია, რომელსაც ქალაქის მერიც იმეორებდა და შრომის პირობებით უკმაყოფილო დასაქმებულებს ხისტი რიტორიკით პასუხობდა და ა.შ. ამ დაბრკოლებების მიუხედავად, გაფიცვა 3 დღეს გაგრძელდა, რამაც საზოგადოებასაც და დამსაქმებელსაც ცხადად დაანახვა მეტროს თანამშრომელთა შრომის მნიშვნელობა.
უსახსრობის გამო თვითნებურად მიღებული უხარისხო პრეპარატები, არაკვალიფიციურ ექიმთან ვიზიტი ჯანმრთელობის რისკის ფასად, ფინანსურ ტვირთად ქცეული დიაგნოსტირებისა და მედიკამენტების ხარჯები - ეს იმ პრობლემების არასრული ჩამონათვალია, რომელთა წინაშეც საქართველოში მცხოვრები ტრანსი ადამიანები დგანან.
29 იანვრის დილით სამსახურში მისული ნინო (რესპონდენტის თხოვნით სახელი შეცვლილია) ვერც კი იფიქრებდა, რომ ის დღე მომდევნო კვირებისა და თვეების სიმძიმეს განსაზღვრავდა. უსამსახუროდ დარჩენილი 51 წლის კულინარი დღეს მოკვეთილი თითით აგრძელებს ბრძოლას საკუთარი შრომითი უფლებებისთვის.
„მუსლიმი ვიყავი და ამის გამო სულ მავიწროებდა, ძალით მომნათლა [ქრისტიანად]. ხშირად ძალადობდა ფიზიკურად და სექსუალურად ჩემზე. ბოლოს დანით ფეხში რამდენიმე ჭრილობა მომაყენა. მისი სახლიდან ჩემებმა უგონო მდგომარეობაში მყოფი წამომიყვანეს, „
2020 წლის 20 მარტი – ზესტაფონთან სატვირთო მატარებლის ვაგონში ხანძარი გაჩნდა. დაკვამლიანების შედეგად დაიღუპა მექანიკოსი – 37 წლის ზვიად რობაქიძე. მას მეუღლე და ორი არასრულწლოვანი შვილი, სალომე და ირაკლი დარჩა