ეს არის ფსიქოლოგ ჯანა ჯავახიშვილის თარგმანი ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდაციებისა - როგორ გავუფრთხილდეთ ფსიქიკურ ჯანმრთელობას კორონავირუსის პანდემიის პირობებში. რეკომენდაციები მოსახლეობის სხვადასხვა ჯგუფისთვის:

„შემდეგი დღეებისა და კვირების განმავლობაში ველოდებით ვირუსის შემთხვევებს, სიკვდილიანობის ზრდას და იმ ქვეყნების რაოდენობა, სადაც ვირუსი შეაღწევს, გაიზრდება. ჩვენ ძალიან შეშფოთებული ვართ, როგორც გავრცელების მაღალი დონით, ისე ვირუსის სირთულით. ამიტომაც ვაცხადებთ, რომ COVID-19 შეიძლება შევაფასოთ, როგორც პანდემია“, – განაცხადა მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის დირექტორმა ტედროს ადჰანომ გებრეიესუსმა.

რა ტიპის გამოცდილებებს უკავშირდება პანდემიური რეჟიმი და როგორ გაუმკლავდა მსოფლიო მსგავს კრიზისებს გასულ საუკუნეში?

თუკი პაციენტს კორონავირუსზე გაუჩნდებოდა ეჭვი, მას კლინიკაში ათავსებდნენ. პირველ რიგში პაციენტს სიცხეს უზომავდნენ. შემდეგ სამედიცინო ისტორიას იკვლევდნენ, შემდგომ კი – პაციენტის მოგზაურობის ისტორიას და რამდენ პირთან ჰქონდა კონტაქტი კლინიკაში მოთავსებამდე.

ჯანდაცვის სამინისტრომ ათობით სოციალური მუშაკი კადრების სიმწირის ფონზე სამსახურიდან გაათავისუფლა. ამ საკითხზე უწყებების პასუხები კვლავ ბუნდოვანი და ურთიერთგამომრიცხავია. როგორ ასაბუთებს სამინისტრო მათ გათავისუფლებას? რა კრიტერიუმებით შეფასდა სოცმუშაკები? რას გეგმავენ გათავისუფლებულები?

„მოხუცებულებს მიხედვა უნდა. ყველა მოხუცდება და ვინც ახლა თანამდებობაზეა და არ ფიქრობს, კარგი პირობები შეუქმნას მოხუცებს, თვითონაც დაბერდება და მერე გვიან იქნება ფიქრი. გადაწყვეტილებას მერე სხვა მიიღებს. სიკვდილს არ უნდა ნატრობდეს მოხუცი, არ უნდა შიოდეს და სციოდეს”

ერთ-ერთი სოციალური მუშაკი, რომელმაც ანონიმურად დარჩენა ისურვა, „პუბლიკასთან“ ამბობს, რომ შეუძლებელია კვირაში 4 დღე, მათ შორის შაბათ-კვირა, 5-5-საათიან კურსს დაესწრო, იმეცადინო, გამოცდები წარმატებით ჩააბარო და თან სოციალური მუშაკის საქმე ხარისხიანად შეასრულო.

მიუხედავად იმისა, რომ ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის მოლაპარაკება ჯერჯერობით რაიმე შედეგით არ დასრულებულა, „ქართული ოცნება“ რამდენიმე დღეში პარლამენტში კონსტიტუციური კანონპროექტის წარდგენას გეგმავს. ხელისუფლების განცხადებით, მათ იმედი ისევ აქვთ, რომ რამდენიმე რაუნდინი მოლაპარაკების ბოლოს ოპოზიციასთან კონსესუსი შედგება. ოპოზიცია კი მათი მოთხოვნების გათვალისწინებას მოითხოვს, სხვა შემთხვევაში მოლაპარაკების გაგრძელებას და კანონპროექტის მხარდაჭერას არ აპირებს. როგორ დაიწყო მოლაპარაკებები, რას ითხოვს ოპოზიცია და რას გვთავაზობს ხელისუფლება?

უკანასკნელი რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში ფარისებრი ჯირკვლის კიბოთი ავადობის უწყვეტი ზრდა მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში ვლინდება და მატება ქალთა პოპულაციას ეხება. მაღალი ავადობის ქვეყნებად მიიჩნევა ის ქვეყნები, რომლებშიც ქალთა შორის ავადობა 100 000 ქალზე 10-ს შეადგენს, საქართველოში კიბოს პოპულაციური რეგისტრის მიხედვით, აღნიშნული მაჩვენებელი 100 000 ქალზე 48-ს შეადგენს.

ვფიქრობ, რომ ეს არის ყველაზე მნიშვნელოვანი თემა ქართული ლიტერატურისთვის და თუ ოდესმე ქართული ლიტერატურა ნობელის პრემიას დაიმსახურებს, სწორედ ამ საშინელი თემის დამსახურება იქნება. ვფიქრობ, აკა მორჩილაძემ ამ მიმართულებით ძალიან სერიოზული ნაბიჯი გადადგა.

სამწუხაროდ, ბევრ „გარაჟის მეღვინეს" არ ჰყოფნის სათანადო ცოდნა და გამოცდილება, რომ ღვინის ხარისხის დაცვა შეძლოს, რაც საბოლოო ჯამში მათ მიერ დამზადებული ღვინის დაავადებითა და უხარისხობით სრულდება.

მოვუწდებ ჩემს კოლეგებს: ეპისკოპოსებს, მღვდლებს, რაბინებს, მუფთებს, ხოჯებს, ახუნდებს, მჯევარებს, პასტორებს...ყველა სასულიერო პირს,  რომ თავიანთი ავტორიტეტი თავიან რესპექტაბელურ თემებში გამოიყენონ ადამიანის სიცოცხლის გასაფრთხილებლად.