გვეუბნება,  რომ პანდემიამ კიდევ უფრო გააშიშვლა ის პრობლემები, რაც ამ სფეროს წარმომადგენლებს მანამდეც ჰქონდათ. ახლა  სიტუაცია კიდევ უფრო დამძიმდა. მიუხედავად დიდი გამოცდილებისა, ის გაზაფხულის შემდეგ უმუშევარია, მისი ყოფა გაუსაძლისია. არის იპოთეკით დაზარალებული, არ აქვს  საცხოვრებელი, ხშირად იცვლის ბინას, რადგან ვერ იხდის ქირას. ბოლო ჰონორარი კი - 45 ლარი - მაისში აიღო.

ევროპისა და ამერიკის მასშტაბით, ნოემბერში კვლევის კლინიკური ეტაპი, რაც ათასობით მოხალისის ვაქცინაციას გულისხმობს სამმა მწარმოებელმა დაასრულა წარმატებით - Moderna-მ, Pfizer-BioNtech-მა და AstraZeneca-Oxford-მა. ასე ჩანს, ჯერჯერობით მათგან ყველაზე დიდ წარმატებას Pfizer აღწევს, ხოლო ამ სამ ვაქცინას შორის, ოქსფორდის უნივერსიტეტისა და AstraZeneca-ის ვაქცინას ეფექტურობის ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი აქვს - საშუალოდ, 70%. თუმცა, თავისი შედარებით დაბალი ეფექტურობის მიუხედავად, AstraZeneca-ს ვაქცინა საქართველოსთვის შესაძლოა, უფრო ხელსაყრელიც იყოს.

არაერთი ადამიანი ჩივის, რომ მათ ან მათი ოჯახის წევრებს მდგომარეობა გართულდა, მაგრამ დახმარებას ვერ იღებენ. აგვიანებს სასწრაფო დახმარება, ვერ უკავშირდებიან ოჯახის ექიმს, საავადმყოფოებში კი ადგილებს ვერ პოულობენ. რამდენი ადგილია საავადმყოფოებში კორონავირუსით ინფიცირებული პაციენტებისთვის? ვის უნდა მკურნალობდნენ ჰოსპიტალში? საკმარისია თუ არა საწოლფონდი მძიმე პაციენტების მისაღებად და იმართება თუ არა ის ეფექტიანად?

კორონავირუსით ინფიცირების ზრდასთან ერთად, სულ უფრო მეტი ადამიანი წუხს და საუბრობს გადატვირთული საავადმყოფოების, მუდმივად დაკავებული 112-ისა და ექიმთან კონსულტაციისთვის მომლოდინეთა უსასრულო რიგის შესახებ. „პუბლიკა“ გთავაზობთ იმ ონლაინრესურსების შესახებ ინფორმაციას, რომელიც შესაძლოა დაგეხმაროთ Covid-19-თან დაკავშირებულ კითხვებზე პასუხის მიღებაში.

ოქსფორდის ვაქცინა ჩამორჩება Pfizer-ისა და Moderna-ს ვაქცინებს, რომელთა ეფექტურობამაც კვლევების მესამე ფაზის პირველადი შედეგით 95%-იანი ეფექტი აჩვენა. მიუხედავად ამისა, ოქსფორდის ნაწარმი გაცილებით იაფია, ასევე მისი შენახვა და გადაზიდვა წინამორბედი კომპანიების ვაქცინებზე უფრო მარტივია.

რა რესურსები აქვს ამ ეტაპზე ჯანდაცვის სამინისტროს პანდემიის სამართავად? კორონავირუსის ყოველდღიური მზარდი დადასტურებული შემთხვევების კვალდაკვალ, რამდენი კლინიკა, საწოლი, სასუნთქი აპარატი და ექიმია მობილიზებული პანდემიის სამართავად? რა რესურსის მობილიზებაა შესაძლებელი კერძო სექტორიდან?

ზუსტად 9 თვე გავიდა მას შემდეგ, რაც ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) ჩინეთში, ქალაქ ვუხანში, უცნობი წარმომავლობის პნევმონიის შესახებ ინფორმაცია გაასაჯაროვა. აქედან მოყოლებული დღემდე მსოფლიოს წამყვანი მეცნიერები პანდემიის დასამარცხებლად უწყვეტ რეჟიმში მუშაობენ. კვლევების პარალელურად იზრდება ჩვენი, საზოგადოების განსწავლულობაც, რაც პანდემიის დასრულებასთან სულ უფრო მეტად გვაახლოებს.

დღეს საქართველოში კორონავირუსის 4140 დადასტურებული შემთხვევაა. მათ შორის 2400-ზე მეტი პაციენტი ახლა მკურნალობს. შემთხვევების მატებასთან ერთად სექტემბრიდან მსუბუქი პაციენტების ნაწილის საკარანტინო სივრცეებში გადაყვანა დაიწყო. დაიწყო ბინაზე ადაპტირებული მოდელის ჩართვაც. როგორ წყვეტენ მსუბუქია თუ არა პაციენტი და რა შემთხვევაში გააგრძელებს პაციენტი საკარანტინო სივრცეში მკურნალობას? როგორ შეიძლება სახლში მკურნალობა და რას გულისხმობს ის?

კვლევის მიგნებების ჩამონათვალი ვრცელია. ძირითად ნაწილში საუბარი იყო დისტანციური სწავლების დანერგვის ნაწილში გამოცდილების არქონის გამო გამოწვეულ სირთულეებზე. ერთ-ერთი მთავარი ბარიერი, რესპონდენტების თქმით, ინტერნეტზე წვდომა იყო.

როდესაც სექსუალური და რეპროდუქციული ჯანმრთელობის უფლების შეზღუდვებზე ვსაუბრობთ, უნდა გვახსოვდეს, რომ ვგულისხმობთ შეზღუდვებს კონტრაცეფციაზე, დედათა ჯანმრთელობის სერვისებზე (ორსულობა, მშობიარობა), მენსტრუალური ჰიგიენის პროდუქტებზე, აბორტზე, აივ/შიდსის და სექსუალური გზით გადამდები ინფექციების სამკურნალო და დიაგნოსტიკურ, ასევე სხვა არაერთი სიცოცხლისთვის მნიშვნელოვანი სექსუალური და რეპროდუქციული ჯანმრთელობის სერვისზე.

როგორ ცნობილია, საქართველო ტურისტებისთვის საზღვრებს 1 ივლისს გახსნის. რომელი ქვეყნებიდან შეეძლებათ ტურისტებს ჩამოსვლა და როგორ შემოწმდებიან საზღვარზე, ამ და ტურიზმის გახსნასთან დაკავშირებულ სხვა კითხვებზე ინფორმაციის მისაღებად შესაბამის უწყებებს დავუკავშირდით.

საზოგადოებრივი  ტრანსპორტი მუშაობს მეზობელ ქვეყნებში, სადაც ახალი კორონავირუსული ინფექციის გავრცელების მასშტაბი გაცილებით დიდია, ვიდრე საქართველოში. ტრანსპორტი სრულად ან ნაწილობრივი დატვირთით მუშაობს  ევროპის ქვეყნებშიც. მათ შორის იმ ქვეყნებში, რომლებიც პანდემიის ცენტრი იყო და წითელ ზონად გამოცხადდა.